Έλεγχος και καταγραφή ρύπων αέρα εσωτερικών χώρων

Η Ποιότητα Αέρα Εσωτερικών Χώρων (ΠΑΕΧ) στα κτήρια και στις κατοικίες αποτελεί ουσιαστικό παράγοντα που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη στην εκτίμηση του κινδύνου για την ασφάλεια και την υγεία των παρευρισκομένων και εργαζομένων που μπορεί να βρίσκονται η να κατοικούν στα κτήρια αυτά. Από την εκτίμηση του κινδύνου θα προκύψουν τα μέτρα, τα οποία πρέπει να λαμβάνει ο εργοδότης / ιδιοκτήτης για να διασφαλίζει την ασφάλεια και υγεία των εργαζομένων η τρίτων προσώπων που μπορεί να βρίσκονται στα κτήρια αυτά.

Τα προβλήματα που αφορούν την ΠΑΕΧ εμφανίζονται σε κτήρια όπου η συγκέντρωση χημικών ή βιολογικών παραγόντων είναι τέτοια που μπορεί να επιφέρει αρνητικές επιπτώσεις σε πρόσωπα εντός των κτηρίων. Μερικά από τα συνήθη συμπτώματα στην υγεία των εργαζομένων σε περιπτώσεις ακατάλληλης ή ανεπαρκούς ΠΑΕΧ είναι ο πονοκέφαλος, η ναυτία, η κόπωση, η υπνηλία, η ζάλη, τα αναπνευστικά προβλήματα, το σφίξιμο στο στήθος, ο ξηρός λαιμός, τα εξανθήματα στο δέρμα, τα κόκκινα μάτια, η βουλωμένη μύτη, η καταρροή και η απώλεια συγκέντρωσης.

Τα συμπτώματα αυτά είναι κοινώς γνωστό ότι πιθανόν να σχετίζονται με το σύνδρομο του άρρωστου κτηρίου (Sick Building Syndrome) και του συνδρόμου ασθενειών που σχετίζονται με το κτήριο (Building Related Illnesses). Δηλαδή, μπορεί να συνδέονται με ένα συγκεκριμένο σύνολο συμπτωμάτων και κλινικών ανωμαλιών στους εργαζομένους που εργάζονται στον ίδιο χώρο.

Πιθανά αίτια προβλημάτων που αφορούν την ΠΑΕΧ:

• Ανεπαρκής παροχή εξωτερικού αέρα για θέρμανση, εξαερισμό και συστήματα κλιματισμού (Heating, Ventilation, Air Conditioning, HVAC).
• Κακός σχεδιασμός, ελλιπής συντήρηση, ανεπαρκής καθαρισμός, προβληματική λειτουργία ων συστημάτων κλιματισμού.
• Ρύποι που βρίσκονται στον εξωτερικό αέρα που εισέρχεται στο κτήριο.
• Εκπομπές από πηγές στο εσωτερικό του κτηρίου, όπως έκλυση αερίων από τα οικοδομικά υλικά, τα έπιπλα καθώς και από άλλον εξοπλισμό.
• Συγκέντρωση σκόνης στον αέρα του δωματίου:

Υπηρεσίες μετρήσεων που παρέχουμε:

Πηγές

Οι εσωτερικές πηγές περιλαμβάνουν σκόνη από ελλιπή καθαριότητα, αναποτελεσματικές ηλεκτρικές σκούπες, οικοδομικά υλικά, σπόρους μυκήτων, καπνό, μονώσεις αγωγών, αμίαντο, ίνες χαλιών και ίνες χάρτου από τη χρήση φωτοτυπικών και άλλου σχετικού εξοπλισμού.

Οι εξωτερικές πηγές περιλαμβάνουν αέριους αστικούς ρύπους, κατασκευαστική δραστηριότητα, εκπομπές από μηχανοκίνητα οχήματα, εκπομπές εργοστασίων και εκπομπές από φωτιές και επικίνδυνα περιστατικά.

Το μέγεθος των σωματιδίων καθορίζει εάν η σκόνη μπορεί να φτάσει στους πνεύμονες. Ο δυνητικός κίνδυνος για την υγεία από συγκεκριμένα είδη σκόνης σχετίζεται με την τοξικότητα και το μέγεθος των σωματιδίων. Τα σωματίδια σκόνης μετρούνται σε εκατομμυριοστά του μέτρου (μm). Σκόνες με μέγεθος σωματιδίων μεταξύ 0.1-10 μm εισχωρούν στον λάρυγγα και στους πνεύμονες και είναι δυνατόν να επηρεάσουν δυσμενώς την ανθρώπινη υγεία.
Σωματίδια σκόνης που είναι μεγαλύτερα των 10 μm εγκλωβίζονται στη μύτη. Αντιθέτως, τυχόν εισπνοή εξαιρετικά μικρών σωματιδίων (<0.1 μm) οδηγεί στην αποβολή τους κατά την εκπνοή.

Κίνδυνοι για την υγεία

Η συγκέντρωση υπερβολικού επιπέδου σωματιδίων σκόνης μπορεί να επηρεάσει δυσμενώς το δέρμα, τα μάτια και το αναπνευστικό σύστημα.
Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν ερεθισμό των ματιών, της μύτης, του λαιμού και του δέρματος καθώς και βήξιμο, φτέρνισμα και αναπνευστικά προβλήματα.

Ορισμένες σκόνες είναι τοξικές. Η μακροχρόνια έκθεση στις ίνες αμιάντου αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο του πνεύμονα. Άλλες σκόνες, όπως αυτές που προέρχονται από ενώσεις μολύβδου και υδραργύρου καθώς και οι σκόνες πυριτίου, μπορούν να προκαλέσουν πληθώρα ασθενειών όπως δηλητηρίαση και σιλίκωση (μορφή πνευμοκονίασης που οφείλεται σε συσσώρευση σκόνης πυριτίου στον πνευμονικό ιστό).

Η καταγραφή ποσοτικών συγκεντρώσεων αερομεταφερόμενης Ε σκόνης (PM10) και σκόνης Α (PM2,5), περιλαμβάνεται ως κλάσμα μάζας αέρα σε μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο. Επιπλέον, ένας δείκτης γραμμικού γραφήματος σας ενημερώνει σχετικά με την κατάσταση του φορτίου σωματιδίων

Αξιολόγηση

Τυχόν ύπαρξη των πιο κάτω καταστάσεων, δραστηριοτήτων ή και προϊόντων σε έναν εσωτερικό χώρο εργασίας, πιθανόν να επιφέρει αυξημένα επίπεδα σκόνης στον εσωτερικό αέρα:

• Εκτεθειμένα δομικά υλικά (π.χ. τσιμέντο, μονωτικά υλικά).
• Δραστηριότητες ανακαίνισης/μετασκευής κτηρίων.
• Αεραγωγοί που είναι επιβαρημένοι με σκόνη.
• Σκόνη και ακαθαρσία στις γρίλιες εισαγωγής αέρα συστημάτων εξαερισμού.
• Σκονισμένα φίλτρα.
• Αποθέσεις σκόνης ή/και οσμών σε συσκευές ρύθμισης της υγρασίας.
• Χρήση ατομικών συσκευών ρύθμισης της υγρασίας που λειτουργούν με υπερήχους.
• Καπνός από καπνικά προϊόντα.
• Χειρισμός σκονισμένων υλικών.
• Μηχανήματα τεμαχισμού χαρτιού.

Έλεγχος έκθεσης

• Διατήρηση επαρκούς συστήματος καθαρισμού του αέρα.
• Τακτικός καθαρισμός συστήματος κυκλοφορίας του αέρα.
• Συχνή καθαριότητα χώρων όπου επικάθεται σκόνη.
• Χρήση τοπικού εξαερισμού σε χώρους όπου υπάρχει υπερβολική σκόνη λόγω ανακαινίσεων
• ή μετακίνησης υλικών.
• Δημιουργία αρνητικής πίεσης αέρα και τοπικού εξαερισμού στους καθορισμένους χώρους καπνιστών.
• Απαγόρευση της επανακυκλοφορίας του αέρα που περιέχει υπερβολικά επίπεδα σκόνης.

Μία ανθρώπινη τρίχα έχει διάμετρο περίπου 50 έως 70 µm. Συγκριτικά οι διάμετροι εισπνεόμενων κλασμάτων σκόνης (PM10) και σωματιδίων που φτάνουν στις κυψελίδες (PM2.5).

Το CO2 εκπνέεται μαζί με τα αερολύματα που περιέχουν SARS-CoV-2 από άτομα μολυσμένα με COVID-19 και μπορεί να ενοχοποιηθεί για τις συγκεντρώσεις του ιού SARS-CoV-2 σε εσωτερικούς χώρους. Οι μετρήσεις CO2 από αισθητήρες στον αέρα εσωτερικών χώρων, υπόσχονται την παρακολούθηση των αερολυμάτων εσωτερικού χώρου και συνεπώς βοηθούν στη μείωση του κινδύνου μετάδοσης του ιού COVID-19 και άλλων αναπνευστικών ασθενειών.

Πηγές

Η εκπνοή των εργαζομένων σε ένα κτήριο είναι η κυριότερη πηγή CO2. Το διοξείδιο του άνθρακα εκπνέεται ως υποπροϊόν από όλους τους ζωντανούς οργανισμούς. Συνεπώς, πρέπει να αφαιρείται μέσω του συστήματος εξαερισμού του κτηρίου. Σε περίπτωση ελαττωματικού ή ανεπαρκούς συστήματος κλιματισμού, παρατηρείται αύξηση της συγκέντρωσης των επιπέδων του CO2 και παράλληλα, μείωση των κανονικών επιπέδων οξυγόνου εντός του κτηρίου.

Κίνδυνοι για την υγεία

Το διοξείδιο του άνθρακα δεν είναι τοξικό αέριο. Όμως τυχόν αύξηση της συγκέντρωσης του αερίου αυτού, μειώνει τη συγκέντρωση οξυγόνου σε εσωτερικούς χώρους. Η μείωση του οξυγόνου προκαλεί στους ανθρώπους συμπτώματα όπως ζαλάδα.

Συνιστώμενα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα CO2

Στον ατμοσφαιρικό αέρα ,η συγκέντρωσητου CO2 είναι ιπερίπου 330-350ppm (594-630mg/m3). Σε εσωτερικούς εργασιακούς χώρους, η συγκέντρωση του είναι μεγαλύτερη λόγω του ότι οι άνθρωποι εκπνέουν CO2 με ρυθμό που προσεγγίζει τα 0,3 λίτρα/λεπτό (0,3 litres/min) όταν εκτελούν ελαφριά εργασία. Γίνεται σύσταση για επίπεδα CO2 στον εσωτερικό αέρα που να μην ξεπερνούν κατά 700 ppm (1260 mg/m3) τη συγκέντρωση του αερίου στον εξωτερικό ατμοσφαιρικό αέρα.

Αξιολόγηση

Ο ρυθμός εξαγωγής του CO2 από ένα σύστημα εξαερισμού, δεικνύει τον ρυθμό παροχής νωπού αέρα σε έναν εσωτερικό χώρο εργασίας. Συνήθως, τα επίπεδα του CO2 σε έναν εσωτερικό χώρο εργασίας δείχνουν πόσο καλά σχεδιασμένο και λειτουργικό είναι ένα σύστημα εξαερισμού τού χώρου αυτού. Εάν υπάρχει υποψία ότι τα επίπεδα CO2 είναι πολύ υψηλά πρέπει να γίνεται έλεγχος του συστήματος εξαερισμού για τυχόν κακό σχεδιασμό ή για προβλήματα/δυσλειτουργίες καθώς και για τυχόν αλλαγές στη διαρρύθμιση του χώρου εργασίας.

Οι εργαζόμενοι μπορεί να παρουσιάσουν αναπνευστικά προβλήματα εάν τα επίπεδα οξυγόνου μειωθούν περίπου κατά 1%. Σε περίπτωση εκτέλεσης μέτριας ή βαριάς εργασίας τα επίπεδα του οξυγόνου μειώνονται καθώς η παραγωγή CO2 αυξάνεται με τη σωματική προσπάθεια.

Πηγές

Το Μονοξείδιο του Άνθρακα (CO) είναι άχρωμο, άοσμο, τοξικό αέριο. Παράγεται από την ατελή καύση σε λέβητες, καπνό από καπνικά προϊόντα και από εξατμίσεις μηχανοκίνητων οχημάτων.

Κίνδυνοι για την υγεία

Το μονοξείδιο του άνθρακα δυσχεραίνει την ικανότητα του αίματος να απορροφά το οξυγόνο από τον αέρα που εισπνέουν οι άνθρωποι. Σε χαμηλές συγκεντρώσεις (περισσότερο από 9 ppm), το μονοξείδιο του άνθρακα μπορεί να προκαλέσει πονοκέφαλο και κόπωση. Σε ψηλότερες συγκεντρώσεις το CO μπορεί να επιφέρει δηλητηρίαση ή ακόμα και θάνατο.

Αξιολόγηση

• Υπάρχουν δυνητικές πηγές CO εντός του κτηρίου;
• Είναι πιθανόν να εισχωρήσει CO στο κτήριο από εξωτερικές πηγές;

Η Επαγγελματική Οργάνωση των Βιομηχανικών Υγειονολόγων των ΗΠΑ έχει υιοθετήσει το όριο των 25 ppm (29 mg/m3) για 8ωρη έκθεση σε μονοξείδιο του άνθρακα.

Έλεγχος της έκθεσης

• Να διασφαλίζεται ότι όλες οι πιθανές δίοδοι μεταφοράς του CO από παρακείμενα συνεργεία μηχανοκίνητων οχημάτων και σταθμών φορτοεκφόρτωσης οχημάτων προς τους εσωτερικούς χώρους εργασίας ενός κτηρίου έχουν σφραγιστεί.
• Να απενεργοποιούνται οι μηχανές των μηχανοκίνητων οχημάτων όταν αυτά ευρίσκονται σε αναμονή πλησίον του κτηρίου.
• Να αυξηθούν τα επίπεδα εξαερισμού του κτηρίου.
• Να εγκατασταθεί τοπικός εξαερισμός σε χώρους όπου εκπέμπεται CO.